افتتاح بانک قرض الحسنه نخستین گام در راستاى تحول در نظام بانکى کشور به شمار مى رود.از چند ماه پیش کارگروهى جهت اصلاح و تحول در نظام بانکى کشور مأموریت تدوین آئین نامه هاى آن را به عهده گرفته بود. یکى از اقدامات کارگروه اصلاح و تحول نظام بانکى کشور تدوین دستورالعمل ?? ماده اى ناظر بر تأسیس و فعالیت بانک هاى قرض الحسنه و نظارت بر آنها بوده است.
بانک قرض الحسنه یکى از ? نهاد پولى و مالى جدید است که وزارت امور اقتصادى و دارایى از چند ماه قبل در راستاى اجراى سیاست هاى ابلاغى اصل ?? قانون اساسى و جهت گیرى بیشتر به سوى عملیات بانکى اسلامى پیشنهاد داده است.
بانک قرض الحسنه با هدف گسترش معارف و مبانى اسلام و فرهنگ قرض الحسنه در عملیات بانکى کشور و ارائه تسهیلات ارزان قیمت به آحاد مردم جامعه به ویژه حوائج ضرورى نیازمندان و اقشار آسیب پذیر جامعه افتتاح خواهد شد.
به گزارش ایسنا تقویت و توسعه فرهنگ و ارزش هاى اسلامى در زمینه نهاد قرض الحسنه، ترویج اصول و مبانى اقتصادى اسلام و رشد آگاهى عمومى نسبت به آن، تخصصى کردن عملیات اجرایى قرض الحسنه، کنترل و نظارت بر اجراى صحیح اعطاى قرض الحسنه به افراد نیازمند واقعى، ایجاد اعتماد بیشتر براى سپرده گذاران براى مصرف صحیح قرض الحسنه، جمع آورى و ساماندهى موقوفات، نذورات و ...براى مشارکت بیشتر مردم به انجام امور خیر و کاهش حجم فعالیت ها و تصدى دولت، پیشگیرى از پرداختن بانک ها به امور و خدمات عمومى، تمرکز و ساماندهى صندوق هاى قرض الحسنه به منظور کنترل و جلب مشارکت بیشتر مردم و کاهش حجم ضرر و فعالیت هاى دولت از اهداف بانک قرض الحسنه مهر ایران است. سرمایه اولیه این بانک با مشارکت کلیه بانک هاى دولتى و بانک هاى خصوصى سرمایه، اقتصاد نوین و صندوق مهر امام رضا (ع) تأمین شده است.
همچنین در گام اول تعداد ???? شعبه و واحد از شعب بانک هاى ملى و صادرات ایران (شامل ??? شعبه مستقل و ???? واحد بانکى) براى شروع فعالیت در نظر گرفته شده است.
برخى از مواد مهم پیش نویس دستورالعمل ناظر بر تأسیس و فعالیت بانک هاى قرض الحسنه و نظارت بر آنها به شرح زیر است:
بانک قرض الحسنه با الهام از تعالیم عالیه اسلام جهت ارائه تسهیلات قرض الحسنه براى رفع نیازهاى ضرورى اشخاص حقیقى و حقوقى که به امور خیریه مى پردازند، تأسیس مى گردد.
همچنین این بانک صرفاً مى تواند نسبت به افتتاح حساب قرض الحسنه (پس انداز و جارى) اقدام نماید. افتتاح هر نوع حساب سپرده دیگر توسط بانک ممنوع است.
براساس این دستورالعمل به سپرده هاى بانک هیچ گونه سودى تعلق نمى گیرد و بانک صرفاً در قالب عقد قرض الحسنه به انجام عملیات بانکى مبادرت مى نماید و منابع بانک تنها به اعطاى وام قرض الحسنه تخصیص داده مى شود. این تسهیلات براى رفع نیازهاى ضرورى مانند ایجاد اشتغال، هزینه هاى ازدواج، تهیه جهیزیه، درمان بیمارى، تعمیرات مسکن، کمک هزینه تحصیلى و کمک براى ایجاد مسکن در روستاها و ... اعطا خواهد شد.
بانک هاى قرض الحسنه فقط مى توانند بابت عملیات اعطاى قرض الحسنه وخدماتى که به مشتریان ارائه مى کنند، کارمزد دریافت کنند. هر نوع سرمایه گذارى و یا خرید اوراق مالى توسط این بانک ها از محل منابع قرض الحسنه ممنوع است.
همچنین حداکثر نرخ کارمزد وام هاى اعطا شده از سوى بانک با توجه به سر رسید وام تعیین مى گردد که صرفاً براى یک بار اخذ مى شود. حداکثر نرخ کارمزد وام هاى با سر رسید کمتر از یک سال ? درصد است و وام هاى با سر رسید بیش از یک سال حداکثر ? درصد مى باشد.
حداکثر مبلغ وام قابل پرداخت به هر شخص نباید از رقم ??? میلیون ریال و حداکثر مدت پنج سال تجاوز نماید که بانک مرکزى مى تواند با توجه به نرخ تورم در مبلغ موضوع این ماده تجدید نظر نماید.